о проекте ccылки rus kryash tat eng
|
БАКЧАЛЫ АВЫЛ - Б?ХЕТЛЕ АВЫЛТатарстанда 'Б?л?к?ч' республика программасын тормышка ашыру буенча кызу эш бара. Моннан дист? еллар элек балалар саны ?з?ю аркасында ябылган балалар бакчасы биналары н?ни ху?аларына кире кайтарыла. Балаларны я?адан кабул ит?рлек х?лг? китер? ?чен, аларга 60-70 миллион сумлык ремонт ?тк?рел?. ?лед?н-?ле я?а биналар т?зел? турында да ишет?без. Алай булса да, ш???рл?рд? бакчага чират к?т?чел?рне? саны ме?н?р бел?н ис?пл?н?. ? мен? авыл ?ирл?ренд? балалар саны елдан-ел ким?г? таба бара, шунлыктан мо?арчы эшл?п килг?н бакчаларны да б?ген-ирт?г? ябарга торалар. Балалар к?б?еп китс?, авылда я?адан бакча ачулар, ай-?ай, булыр мик?н? Кем аларга миллион сумнар б?леп бирсен? Яшьл?р кала, балалар туа торган авылларны? садиклары г?рл?п эшли, м?кт?пл?ре д? ябылмый. 'Авыл т?сен' югалтмыйча, 'ш???рч?лекне' д? бераз кертеп, матур гына эшл?п яталар. Шундыйларны? берсенд? - Тукай районы М?л?к?с авылы балалар бакчасында булганнан со?: 'Аллага ш?кер, авылымны? кил?ч?ге бар!' дип кычкырасым килде. ?г?р бала тудырмыйлар ик?н, аманча технологиял?рне? д?, илк?л?м 'Б?л?к?ч' программаларыны? да кир?ге калмый. М?л?к?ст? балалар бар. Б?генге к?нд? ике т?ркемд? 45 бала й?ри. Мо?а ничек с?енмисе??! Шимб? к?нне д?, т?ркемн?рд? балалар саны тулы. - ?нисе т?мле ризыклар пешереп сыйлый, югыйс?, ?киятл?р д? укыган, ?зебезч? аралашкан да булабыз, юк, шимб?д? д? садикка илт?не сорый Дианабыз. Т?рбиячел?ре д?, ?ит?кчел?ре д? бик ?йб?т, ш???рнекел?р к?нл?шерлек, - ди ял к?ненд? кайбер ху?алык эшл?ренд? ярд?м ит?рг? килг?н ?ти - Еремеев Виталий. Балалар бел?н аралашкач, н?къ шулай ик?нен? ышанам. Мен? кечкен?л?р т?ркемене? уен б?лм?се. З?вык бел?н ?и?азландырылган олы, якты б?лм?. Мине к?р? бел?н матур итеп ис?нл?штел?р. ?йд? р?х?тме, ?лл? садиктамы, дип сорыйм. - Садикта, - дил?р, д?рр?? кычкырып. - Ниг? садикта р?х?т? - дим 'б?йл?неп'. Сакау телл?ре бел?н вата- ?имер?, бер-берл?рен б?лдереп ?авап бир?л?р: Казанцев Андрей: - Монда т?мле боткалар, ашлар бир?л?р. Ипт?шл?р бел?н уйнавы р?х?т, - ди. Булат исемле малайда ?бисе - Афанасьева Еленаны? чалымнарын танып алам, осталыгы буенча да яшь чактагы Ленадан калышмый, ?ырлап та, биеп т? к?рс?тте. Зурлар т?ркеме б?лм?сен? ?т?м. Т?ркемд? - 26 бала! Татарча б?тенл?й с?йл?шм??чел?ре д? бар ик?н! (М?л?к?ст? килг?н кешел?р д? к?п яши). Занятиел?р ?тк?рг?нд?, мондыйлар бел?н индивидуаль эшл?рг?, ??рберсене? к??елен? юл таба белерг? кир?к. ?г?р алай булмаса, ул баланы садикка алып кил?м дим? - д?нья куптарачак... Балалар бел?н с?йл?ш?м. Кечкен?л?р т?ркеменд?геч?, болар инде 'ботка т?мле' булганга гына садикка й?рмил?р. Калинина Юлия: - Ми?а занятиел?р ошый. Бигр?к т? рус теле занятиесе к??елле. К?зге б?йр?мд? 'Шалкан' ?кияте буенча театр уйнап, ?нил?рг? к?рс?т?без. Саттарова Анюта: - Мин татар теле занятиесен яратам. Лилия Марсовна шигырьл?р, табышмаклар, м?кальл?р ?йр?т?. Кызыклы уеннар уйныйбыз. ?ле без юл й?р? кагыйд?л?рен д? ?йр?н?без, ярышларга да барабыз. Асманова Алия: - Артур, Роман, Аделиналар булганда, садикта кызыграк иде. Быел алар м?кт?пк? киттел?р. Минем д? тизр?к м?кт?пк? барып, алар бел?н берг? буласым кил?. ?хм?диев Камил: - Мин музыкаль занятиел?рне яратам. ?лфия апа безг? матур ?ырлар ?йр?т?. Мин ?зем д? я?а ?ырлар бел?м, ?ырлап к?рс?тимме? Тукта, я?гыр, тукта я?гыр, яума ?ле, Сагыш басты к??елемне, а?ла ?ле, Син кайда со? с?йг?н ярым, кайда син? Эзл?п сине т?р?з?д?н к?т?м мин! Мен? шулай, читенсенеп, ятсынып тормыйлар, белг?нн?рен ялт итеп с?йл?п т?, ?ырлап та бир?л?р. Балалар бакчасында ?ит?кче булып 1990 елдан бирле Алевтина Георгиевна Кадыйрова эшли. Ул вакыттагы колхоз председателе Васил Гарипович Ха?иев (х?зер Тукай районы башлыгы) М?л?к?с авылына килеп кен? урнашкан Алевтинаны чакыртып, садикны ?ит?кл?вен ?тен?: - ?и?ел булыр, димим. Садик бинасы яртылаш ?имерек х?лд?, капиталь ремонт кир?к. Кулдан килг?нч? булышырбыз, риза булып алын, - ди ул. 'Вакытлыча гына ?ит?кче булам', дип тотынган эш б?генг?ч? д?вам ит?, инде 22 нче ел китеп бара. М?л?к?ск? тукталулары да '?зг? ген?' диг?н ис?п бел?н була, ян?се, бер-ике ел эшл?г?ч, Чаллыдан квартира алып китеп баралар... Ул чактагы уйларыннан х?зер к?л? ген? ул: авыл тормышын ш???рнекен? алмаштырамы со? - монда бит бары да ?зе?неке: ?е д?, бакчасы да, мунчасы да, диг?нд?й... ? и? м??име - ул шушы балалардан башка яши алмый. Алевтина Георгиевна бакча бил?м?л?ре бел?н таныштыруын д?вам ит?. Мен? - 'кер?шен ?е'н? ?т?без. Матур итеп ?и?азландырылган йорт. Т?рд? ап-ак мичен? х?тле бар. Почмакка т?ре яулыклары да эленг?н. ?из самавыр янына кер?шен ризыкларыны? муляжлары куелган. ?бил?рд?н калган алача к?лм?к-алъяпкычлар да ?з урынын тапкан. Боларны оештыручыны?, т?ртипл?п торучыны? исемен сорыйм. - Безне? кер?шен ?анлы Зинаида Федоровнабыз бар. Аны? тырышлыгы бел?н ?ыелды бу ?йберл?р. ?ти-?нил?рг? ?айлап кына с?з ката бел? - сандыкларындагы и? кадерле ?йберл?рен китереп бир?л?р. Кер?шен ?ырларын ?йр?т?че, б?йр?мн?ре, йолалары турында а?латучы да ул безне?, - ди ?ит?кче. Коллективны? горурлыгы булган тагын бер белгеч бар ик?н - ул музыкаль занятиел?рне алып баручы ?лфия Ш?йхразиева. Балалар бакчасында эшли башлавы кызык кына килеп чыга аны?. Зур конкурслар аша ?теп, Казанны? финанс-экономик институтында укып й?р?че ?лфия икенче курсны бетерг?ч, очраклы гына р?вешт? племяннигыны? утреннигына эл?г?. Шушы б?йр?м язмышын 180 градуска ?зг?рт? д? куя: аны? банк эшчесе т?гел, ? балалар бакчасында музыкаль хезм?тк?р буласы кил?. Гомер буе налоговыйда эшл?г?н ?нисе кызыны? мондый уе бел?н килешерг? тел?ми, тик ?лфияне? ?з с?зе с?з - балалар бакчасына барам! ?йт? д? - эшли д?. Д?рес, укуын ташламый, кичкег? к?чеп укып бетер?. Банкир белгечлеге алгач, Чаллы педагогия институтына кер?, б?ген ?ченче курста укый. Мен? шул ?лфияне язмыш М?л?к?ск? китер?. ?зен? б?тенл?й таныш булмаган 'кер?шен д?н?асына' керт?. Бу 'д?н?аны?' байлыгына исе китеп, ул музыкаль занятиел?ренд? ?крен ген? шушы х?зин?не балаларга ?йр?т? башлый. ? б?ген инде аларны? у?ышлары турында районда гына т?гел, республикада да бел?л?р. Апрель аенда узган 'Апрельские проталинки' б?йгесенд? катнашып, 'И? яхшы фольклор ансамбль' номинациясенд? ?и?? яулаганнар. 2010-2011 ел н?ти??л?ре буенча Тукай районы балалар бакчалары арасында беренче урынга чыкканнар. Эшл?г?н эшл?рен, ирешк?н у?ышларын санарга с?гатьл?р ?итм?с. Бары да ?йб?т булып к?ренс? д?, аларда да проблемалар ?ит?рлек ик?н. 'Садикларны финанслауны х?к?м?т ?крен ген? ?з ?стенн?н т?шер? бара. Б?леп бирелг?н акча - балаларны ашатуга гына ?ит?рлек. ?зе?? эзл?нерг?, табарга туры кил?. Спортзал бел?н музыкаль б?лм?безне д? 'артык'ка чыгаралар, оптимизация законы буенча - 'нормадан тыш квадрат метрлар' имеш. ? алардан башка ничек бала т?рбиялисе?? - ди Алевтина Георгиевна. Бакча коллективы бел?н саубуллашып китеп барам. Колагымда балалар башкарган кер?шен ?ыры я?гырый: Кара атта кара дуга, Кир?к тагын дилбег?. Ямьле Питрау б?йр?менд? Калсын тавышым билгег?. Бу балаларны? ??рберсе кил?ч?кт? ?з тавышын ишеттерсен, авылында ?з эзен калдырсын иде. М.МАРТЫНОВА
30.09.2011
|
|
|